Świat się zmienia, a proces zmian odciska piętno nie tylko na ludzkim życiu, pozostawia o wiele silniejszy ślad w otaczającym nas środowisku. Niektórym zwierzętom i roślinom zmiany przyniosły korzyści. Kopciuszki, niewielkie ptaki z rodziny muchołówkowatych, pierwotnie zamieszkiwały góry, ale ludzkie budowle są dla nich atrakcyjnym miejscem gniazdowania.
Na przeciwnym biegunie są gatunki, które ustąpiły pod wpływem zmian, wprowadzonych przez człowieka, należy do nich m.in. drop, dawniej gniazdujący w Polsce, dziś pojawiający się sporadycznie. Jeszcze dalej na tej osi znajduje się tur, po którym zostały resztki w muzeach i echo muzyki rogu Wojskiego w „Panu Tadeuszu”.
Ograniczanie programów szkolnych, w których coraz mniej czasu poświęca się na naukę przyrody i jej ochrony, przynosi brak zrozumienia dla „ochrony żabek”, bo przecież od „jakiś tam żabek” ważniejsze są potrzeby człowieka i cywilizacyjnego postępu. Tymczasem najczęściej można połączyć te dwie skrajności. Polska przez wiele lat była w awangardzie ochrony przyrody, dziś na arenie międzynarodowej postrzegana jest jako hamulcowy w tej dziedzinie. Mamy nadzieję, że ten dział choć odrobinę przyczyni się do poznania przyrody i zrozumienia potrzeby jej ochrony.
Konrad Malec
Wśród dawnych Słowian głos godowy puszczyka był uważany za głos strzygi, która wypijała nocami krew ludzką, za szczególnym upodobaniem dla krwi noworodków. Strzygi miały mieć podwójne rzędy ostrych zębów, których nasz bohater w ogóle nie posiada. Ponoć przed tymi potworami drżeli najwięksi wojownicy.
Młóckę wiesiołków prowadził tuzin czeczotek. Szybko okazało się, że to tylko zwiad głównego oddziału i niebawem w moich zachwaszczonych progach był mendel, później ponad tercja ptaków, następnie ich liczebność przekroczyła kopę, by ostatecznie osiągnąć centurię z okładem.
Autor Zwierząt w okopach twierdzi tymczasem, że zwierzęta mogą i muszą – naszymi ustami – opowiedzieć o sobie i o nas, bo tylko tak jesteśmy w stanie przyjąć i zrozumieć ogrom cierpień i ofiar, jakie złożyły na ołtarzu ludzkich wojen.
Sympatia do jemiołuszek miewała różne odcienie, w XIX w. były one zjadane, zarówno przez biednych wieśniaków, jak i zamożne warstwy społeczeństwa, podobnie jak wiele innych ptaków, np. kwiczoły czy wróble (te ostatnie jednak rzadko trafiały na pańskie stoły). Przepis na wysublimowane danie z kilkunastu jemiołuszek podawała Wincenta Zawadzka w „Kuchni litewskiej”, której wielkim fanem był Czesław Miłosz.
Przykładem niepożądanego intruza, który niedawno zadomowił się w Polsce, jest babka bycza, pochodząca z dorzeczy mórz Czarnego, Azowskiego i Kaspijskiego. Ryba ta występuje nie tylko w rzekach, ale też w strefie przybrzeżnej, zwłaszcza w pobliżu ujść rzek. Bałtyk, jako najmniej słone morze świata, bardzo przypadł jej do gustu i obecnie można ją spotkać w całym Morzu Śródziemnym Północy oraz w rzekach doń uchodzących.
Łupem krzyżaków dwubarwnych padają bardzo różne owady, głównie latające: muchówki, błonkówki, motyle nocne i ważki, zwłaszcza mniejsze. Może się też zdarzyć, że nasz bohater wykaże się własną inicjatywą przy polowaniu.
Jakiś czas temu zetknąłem się z memami, w których cytowano Jana Szyszkę. Z cytatów wynikało, że zdaniem szefa resortu środowiska od czasów II wojny światowej nie straciliśmy w Polsce żadnego gatunku. Mowa memów jest uproszczona, często stosuje się w niej zdania wyrwane z kontekstu lub ordynarne kłamstwa, które w epoce mediów „społecznościowych” łatwo powtórzyć milion […]
Spośród wszystkich naszych rodzimych owadów szerszeń cieszy się chyba najgorszą sławą. Już samo jego pojawienie się budzi prawdziwą trwogę, a złowrogie brzęczenie przyprawia o ciarki. Czy jednak faktycznie jest się czego bać? Choć bohater niniejszego tekstu jest uzbrojony w groźne żądło, to jednak stawianie szerszenia w roli swoistego, owadziego „czarnego charakteru” jest nie tylko przesadzone, […]
Gołębie są w stanie zapamiętać bardzo wiele punktów orientacyjnych – o wiele więcej niż większość ludzi – i na ich podstawie, po zatoczeniu kilku kół lub łuków, odnaleźć drogę. Pomaga im w tym wzrok, który jest o wiele doskonalszy niż nasz. Niektórzy utrzymują, że gołębie są w stanie wypatrzeć z wysokości punkty oddalone nawet o 100 km.
Głowa wcale nie jest częścią ciała najważniejszą i niezbędną do życia… przynajmniej larwom plujek. Chociaż u niektórych z nich możemy się spotkać z pozostałością po puszcze głowowej, to jednak u większości nie znajdziemy nawet najmniejszego śladu po jej obecności.